Biến thể phụ XBB có khả năng tránh miễn dịch, lây lan nhanh hơn, nhiều nơi vẫn tiêm vaccine COVID-19 chậm

Vaccine COVID-19 hiện tại vẫn có thể phòng khả năng diễn biến tình trạng bệnh nặng, tử vong

Thống kê của Bộ Y tế đến chiều 7/1/2023 cho thấy tổng số mũi tiêm vaccine COVID-19 ở nước ta là: 265.540.076. Số mũi tiêm thực hiện trong ngày: 1.130 tại 2 tỉnh, trong đó 233 mũi tiêm cho người từ 12 tuổi trở lên và 897 mũi tiêm cho trẻ 5 - dưới 12 tuổi.

Đối với nhóm từ 18 tuổi trở lên:

- Tiêm mũi 3: Tổng số có 51.672.916 mũi tiêm (đạt tỷ lệ 80,2%).

• 5 tỉnh, thành có tỷ lệ tiêm thấp: Quảng Nam (62,8%); Bình Định (60,4%); Phú Yên (62,3%); Đồng Nai (53,8%); Đồng Tháp (60%).

• 3 tỉnh có tỷ lệ tiêm cao: Bắc Giang (98,1%); Nghệ An (100%); Sóc Trăng (100,4%).

- Tiêm mũi 4: Tổng số có 17.287.098 mũi tiêm (đạt tỷ lệ 86,9%).

Đối với nhóm từ 12-17 tuổi: Số tiêm mũi 3 có 5.780.306 mũi tiêm (đạt tỷ lệ 68,5%)

• Tỉnh có tỷ lệ tiêm thấp: Đà Nẵng (43,7%); Phú Yên (48,4%); Bình Thuận (44,1%); TP. HCM (36,4%); Đồng Nai (43,1%).

• Tỉnh có tỷ lệ tiêm cao: Bắc Giang (99,3%); Sóc Trăng (103,5%); Bến Tre (94,9%).

Nhóm từ 5 - dưới 12 tuổi: Tổng số mũi tiêm đã thực hiện là 18.445.645 mũi tiêm:

- Mũi 1: 10.242.937 mũi tiêm (đạt tỷ lệ 92,6%)

• 5 tỉnh, thành phố có tỷ lệ tiêm thấp: Hà Nội (77,5%); Quảng Trị (78,8%); Đà Nẵng (68,5%); TP. HCM (64,6%), Bà Rịa - Vũng Tàu (73,3%)

- Mũi 2: 8.202.708 mũi tiêm (đạt tỷ lệ 74,2%)

5 tỉnh, thành phố có tỷ lệ tiêm thấp: Quảng Bình (56,1%); Đà Nẵng (37%); Quảng Nam (49,4%); TP. HCM (40,7%), Bà Rịa - Vũng Tàu (44,6%)

Như vậy có thể thấy, hiện vẫn có khá nhiều tỉnh, thành đang tiêm chậm vaccine COVID-19, trong khi ở nước ta, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận sự xuất hiện của biến thể XBB tại tỉnh Tây Ninh và TP HCM.

Theo WHO, biến thể XBB được ghi nhận trên thế giới từ tháng 10/2022 và đến nay đã lây lan ở hơn 70 quốc gia. Gần đây, biến thể phụ XBB.1.5 đang gây đợt bùng phát dịch mới ở Mỹ, ghi nhận tỷ lệ mắc biến thể này tăng từ 4% lên 41%, trong đó gần nửa số ca mắc này là do biến thể phụ XBB.1.5 gây ra.

WHO dự báo chủng XBB và XBB.1.5 sẽ dần chiếm ưu thế so với các chủng phụ của Omicron khác trong thời gian tới. Theo các chuyên gia y tế trên thế giới, biến thể XBB có khả năng tránh miễn dịch và lây lan nhanh hơn so với các biến thể khác của Omicron; tuy nhiên vaccine COVID-19 hiện tại vẫn có thể phòng khả năng diễn biến tình trạng bệnh nặng, tử vong.

Các biến chủng, biến thể phụ của SARS-CoV-2 liên tục biến đổi; miễn dịch do tiêm vaccine COVID-19 giảm dần

Bộ Y tế cho hay, mặc dù công tác truyền thông về tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 liên tục được đẩy mạnh và duy trì nhưng vẫn còn một bộ phận lớn người dân vẫn chưa ủng hộ và đồng thuận tiêm chủng do lo ngại về tác dụng phụ, phản ứng sau tiêm, chất lượng và hiệu quả của vaccine. Tỷ lệ tiêm mũi 3, mũi 4 cho người từ 18 tuổi trở lên tại một số tỉnh, thành phố còn thấp.

Bộ Y tế cho hay hiện có khoảng 13 triệu người từ 18 tuổi trở lên thuộc nhóm đối tượng cần tiêm bổ sung đã được tiêm mũi bổ sung, trong đó nhiều người không tiếp tục đi tiêm mũi nhắc lần 1 vì cho rằng chỉ cần tiêm 3 mũi là đủ.

Cùng đó thời điểm hiện tại, sự vào cuộc và tham gia của chính quyền và các ban ngành các cấp ở một số địa phương đã giảm đáng kể, không còn quyết liệt như giai đoạn đầu dịch/chiến dịch tiêm vaccine, hầu hết là giao cho ngành Y tế thực hiện. Số người mắc COVID-19 thời gian qua giảm nhiều, trẻ em mắc có triệu chứng nhẹ, dẫn đến tâm lý chủ quan, lơ là tiêm chủng.

Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới, tình hình dịch COVID-19 sẽ diễn biến phức tạp; các biến chủng, biến thể phụ của virus SARS-CoV-2 liên tục biến đổi; miễn dịch do tiêm vaccine giảm dần theo thời gian; cùng với việc mở cửa, nới lỏng các chính sách phòng, chống dịch của một số nước trong khu vực sẽ dẫn đến nguy cơ số trường hợp mắc COVID-19 gia tăng.

Hiện nay đang là giai đoạn giao mùa Đông - Xuân, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp; thời gian tới là dịp Tết Nguyên Đán Quý Mão 2023 và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch tăng cao, cùng thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan, có thể gia tăng số mắc, nhất là với nhóm trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền, dễ mắc và diễn biến nặng các bệnh truyền nhiễm.

Để chủ động phòng, chống dịch COVID-19 và các dịch bệnh mùa Đông – Xuân, trong dịp Lễ Tết, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp dự phòng cá nhân, như: đeo khẩu trang nơi công cộng, thường xuyên rửa tay sạch ...; chú trọng tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 đủ liều, đúng lịch theo khuyến cáo của ngành y tế, nhất là những người có nguy cơ cao mắc bệnh.

Dr.Angela Pratt – Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới Việt Nam khuyến cáo một trong những điều quan trọng nhất mà mỗi cá nhân có thể làm là đảm bảo rằng tất cả các thành viên trong gia đình và bạn bè đã được tiêm vaccine phòng COVID-19 đầy đủ, đúng lịch, bao gồm cả các liều nhắc lại nếu bạn đủ điều kiện tiêm. Vẫn còn thời gian trước kỳ nghỉ Tết để làm được điều này.

Tiêm vaccine phòng COVID-19 đầy đủ, đúng lịch đặc biệt quan trọng đối với các nhóm có nguy cơ cao, bao gồm: người lớn tuổi, nhân viên y tế, người bị suy giảm miễn dịch, người có bệnh nền, giáo viên, phụ nữ mang thai và những người lao động thiết yếu.