'Cần có các chính sách vận động hiến, tặng sữa mẹ như hoạt động hiến máu tình nguyện'

Kiểm soát hoạt động mua/bán sữa mẹ trái phép

Theo ĐBQH Nguyễn Tri Thức - Đoàn ĐBQH TP HCM, Thứ trưởng Bộ Y tế, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng lý tưởng cho trẻ sơ sinh vì có đầy đủ dinh dưỡng, kháng thể dành cho trẻ và sữa mẹ hấp thu tốt hơn, ngăn ngừa viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh.

Ở Việt Nam chỉ có 4 NHSM hoạt động đúng tiêu chuẩn, đó là: BV Phụ sản - Nhi Đà Nẵng; BV Từ Dũ (TP HCM); BV Nhi Trung ương (Hà Nội) và BV Hùng Vương (TP HCM). Quy trình vận hành của một NHSM rất nghiêm ngặt, đó là: kêu gọi người hiến tặng sữa mẹ sau khi đã cam kết hiến tặng tối thiểu là 8 đến 10 lít; xác nhận bà mẹ không có các hành vi nguy cơ như: hút thuốc lá, uống rượu… sau đó xét nghiệm sàng lọc các bệnh lý lây truyền qua sữa mẹ, ví dụ như: HIV, viêm gan B, viêm gan C, Rubella; hướng dẫn bà mẹ vắt sữa, gom sữa và cho vào chai trữ đông trong tủ đông, sữa mẹ được vận chuyển đến NHSM đúng cách.

Sữa mẹ sau đó được rã đông và được xét nghiệm cấy tìm vi khuẩn; thanh trùng và xét nghiệm cấy vi khuẩn tới 2 lần; sau khi cả 2 lần cấy vi khuẩn âm tính thì sữa mẹ mới được chuyển sang trữ đông và chia cho các trẻ sơ sinh sử dụng.

ĐBQH Nguyễn Tri Thức cho hay, ở Việt Nam hiện giờ đang tồn tại một số vấn đề, cụ thể:

Thứ nhất, các nhóm thiện nguyện đang có hoạt động thu gom sữa mẹ để chuyển đến các mái nhà cho trẻ mồ côi. Đây là hoạt động rất tốt, xuất phát từ tấm lòng. Tuy nhiên, quy trình thu gom, vận chuyển, xử lý còn nhiều vấn đề cần phải bàn.

Thứ hai, sữa mẹ được rao bán công khai một cách trá hình dưới hình thức cho/tặng, trao đổi trên các nhóm trên MXH. Các hội nhóm tự phát nên chất lượng sữa mẹ không được bảo đảm. Bảo quản sữa mẹ không đúng cách có thể khiến trẻ sử dụng dễ bị ngộ độc, viêm ruột, nhiễm khuẩn huyết, thậm chí tử vong. Bên cạnh đó, trẻ có thể bị lây truyền các bệnh lý qua sữa mẹ.

Do đó, ĐBQH Nguyễn Tri Thức đề nghị Chính phủ quản lý các hội nhóm trên MXH, các phương tiện truyền thông để kiểm soát hoạt động mua bán sữa mẹ trái phép; cần có các chính sách để vận động hiến, tặng sữa mẹ như chính sách vận động hiến máu tình nguyện; đảm bảo nguồn sữa mẹ đạt chuẩn đến các bé sơ sinh và trẻ mồ côi.

Đề nghị BHYT thanh toán chi phí sữa mẹ từ NHSM

Thứ ba, vấn đề phân phối sữa mẹ đến trẻ sơ sinh chưa hợp lý và sự quan tâm của BHYT đến NHSM chưa đúng mức. BHYT vẫn chưa thanh toán cho các nguồn sữa mẹ hiến tặng từ NHSM. 

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Tri Thức đề nghị BHYT thanh toán chi phí sữa mẹ từ các NHSM cho các trường hợp: trẻ sơ sinh bệnh lý; trẻ sinh non; viêm phổi hoặc các trường hợp mẹ có bệnh lý và phải cách ly với con đang nằm điều trị hồi sức tích cực hoặc phải điều trị ở chuyên khoa các bệnh viện khác mà không thể cho con bú.

ĐBQH Nguyễn Tri Thức mong: "BHYT thanh toán sữa mẹ cho tất cả các bé sau sinh trong vòng 3 ngày đầu nếu có nhu cầu. Bởi, thời gian này mẹ "chưa lên sữa" nên có nhiều trường hợp không đủ sữa, phải dùng sữa công thức, khi đó sẽ góp phần gia tăng tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ tại Việt Nam.

BHYT thanh toán sữa mẹ thanh trùng cho các trẻ bệnh lý, non tháng, dị tật bẩm sinh cho đến khi mẹ có sữa; thanh toán sữa thanh trùng từ 1-3 tháng đối với trẻ có mẹ chống chỉ định nuôi con bằng sữa mẹ".