Thủ tướng: Tạo cơ chế minh bạch và khả thi, tránh tâm lý "sợ đấu thầu", ảnh hưởng đến việc khám chữa bệnh

Lắng nghe báo cáo của Bộ Y tế, các ý kiến tham luận tại Hội nghị trực tuyến "Nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân; chủ động thích ứng linh hoạt, góp phần phục hồi nhanh, phát triển bền vững", phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dành lời đầu tiên để chia sẻ, tri ân đội ngũ cán bộ, y bác sĩ, nhân viên y tế khi trải qua những khó khăn, nghịch cảnh khi đối mặt với dịch COVID-19 trong hơn 2 năm vừa qua.

"Thời gian qua, cán bộ nhân viên y tế trải qua nhiều khó khăn, nhiều cung bậc cảm xúc tâm tư, tâm trạng khác nhau. Chúng ta chia sẻ với ngành y tế. Đó là tất yếu. Tất cả các cảm xúc đó thấy trong báo cáo, tham luận đầy tâm huyết tại hội nghị hôm nay" - Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Thủ tướng khẳng định, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Nhân dân luôn thấu hiểu, chia sẻ và tin tưởng vào nỗ lực, quyết tâm vượt khó, trách nhiệm và có những giải pháp để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc của ngành Y.

Thầy thuốc âm thầm, lặng lẽ, tận tụy cống hiến....

Theo Thủ tướng, nhiệm vụ bảo vệ sức khỏe nhân dân là vô cùng khó khăn, vất vả, nặng nề nhưng rất vẻ vang. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã nhắn nhủ tại bức thư gửi Hội nghị cán bộ y tế năm 1955: "Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe cho đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang…".

Ngành Y là ngành có sứ mệnh đặc biệt - chăm lo sức khỏe cho nhân dân; người thầy thuốc không chỉ phải giỏi về chuyên môn mà còn phải có tâm, có đức, bởi "thầy thuốc như mẹ hiền". Ngành nghề nào cũng cần có đạo đức nghề nghiệp, nhưng đạo đức nghề nghiệp càng đặc biệt quan trọng với ngành Y.

Chúng ta tự hào rằng, trong các giai đoạn lịch sử của đất nước, ngành Y luôn cố gắng, nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, vượt qua mọi thách thức để hoàn thành tốt sứ mệnh cao cả của mình.

Chúng ta tự hào trong các cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, các thế hệ thầy thuốc cách mạng luôn tận tụy với nghề, vượt qua biết bao gian khổ, nhọc nhằn của những năm tháng đầy cam go, có mặt trên khắp các chiến trường để chăm sóc, cứu chữa thương binh, bệnh binh, đồng bào, đồng chí của mình; hàng nghìn cán bộ y tế đã anh dũng hy sinh.

Khi đất nước hòa bình, thống nhất, đội ngũ thầy thuốc lại có mặt trên mọi nẻo đường của Tổ quốc, âm thầm, lặng lẽ, tận tụy cống hiến sức lực, tuổi thanh xuân, hy sinh cả hạnh phúc riêng, thậm chí cả mạng sống của mình để bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân và hạnh phúc cho mọi gia đình. Qua biết bao khó khăn, thử thách, ngành Y tế đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành và đạt nhiều thành tựu, trong đó có những thành tựu y học mang tầm vóc quốc tế với nhiều tấm gương thầy thuốc tiêu biểu về y đức và tài năng…

Hơn 2 năm qua, chúng ta phải bước vào cuộc chiến chống dịch COVID-19 - cuộc chiến không tiếng súng nhưng đầy cam go, vô vàn thách thức, chưa từng có tiền lệ. Một lần nữa, hàng trăm nghìn y, bác sĩ, cán bộ, nhân viên y tế không quản gian lao, ngày đêm bám trụ trên tuyến đầu, chiến đấu với dịch bệnh; những "chiến sĩ áo trắng" tạm gác việc nhà, việc mình, sẵn sàng đối diện với hiểm nguy, quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh.

"Chúng ta không bao giờ quên được những ngày tháng cam go, vất vả, những hy sinh, mất mát trong cuộc chiến phòng chống dịch COVID-19. Cuộc chiến chống dịch COVID-19 không có tiền lệ, không dự báo được. Đảng, Nhà nước và Nhân dân không bao giờ quên những vất vả, hy sinh và sự cống hiến thầm lặng, hết mình không mệt mỏi của đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế trong phòng chống dịch, được cả xã hội trân trọng. Nói đến đây chúng ta hết sức xúc động – chúng ta phải gọi là chiến sĩ áo trắng" - Thủ tướng bày tỏ.

Bên cạnh ghi nhận, biểu dương những thành tích, thành tựu của ngành Y, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong ngành Y; phân tích nguyên nhân, bài học kinh nghiệm trong công tác chăm sóc sức khỏe của Nhân dân.

Quan tâm động viên, nâng cao chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ y tế

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu; các đề xuất của Bộ Y tế, Thủ tướng Chính phủ gợi mở một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bất cập để nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân; chủ động thích ứng linh hoạt, góp phần phục hồi nhanh, phát triển bền vững.

Theo đó, Thủ tướng đề nghị phải đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết; "thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. Lương y phải như từ mẫu". Làm việc phải thực chất, "nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật, Nhân dân được thụ hưởng thật".

Thủ tướng yêu cầu tiếp cận phát triển ngành Y tế một cách tổng thể, toàn diện cả y tế công lập và y tế tư nhân; không phân biệt công lập hay ngoài công lập; triển khai công tác có trọng tâm, trọng điểm; bảo đảm thực hiện tốt những công việc thường xuyên, ứng phó hiệu quả với những vấn đề phát sinh; có lộ trình, kế hoạch và phân công trách nhiệm cụ thể đối với các nhiệm vụ trung hạn và dài hạn.

Đặc biệt, mọi cán bộ, nhân viên y tế đều phải khắc ghi và hành động theo 12 điều y đức khi làm nhiệm vụ. Không ngừng trau dồi kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ, tăng cường y đức, làm giàu y lý, nâng cao y thuật.

Người đứng đầu Chính phủ đề nghị, trước mắt tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, cùng các bộ, ngành, địa phương tiếp tục bám sát tình hình dịch COVID-19; triển khai đồng bộ, hiệu quả chương trình phòng chống dịch COVID-19 và các nội dung về y tế trong chương trình phục hồi và phát triển theo các Nghị quyết của Chính phủ; chủ động, sẵn sàng cho mọi tình huống, dứt khoát không để dịch bệnh bùng phát trở lại.

Nâng cao nhận thức về yêu cầu tiêm vaccine, tập trung đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine an toàn, khoa học, hiệu quả. Tiếp tục triển khai hiệu quả 03 trụ cột chống dịch là xét nghiệm, cách ly, điều trị; thực hiện nghiêm 2K+ vaccine, thuốc + điều trị + công nghệ + ý thức người dân + các biện pháp khác.

Thủ tướng chỉ đạo ngành Y tế, Bộ Y tế tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng Đảng bộ Bộ Y tế thực sự trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, đảng viên. Đẩy mạnh học tập tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.

Tiếp tục quan tâm kiện toàn lãnh đạo Bộ và lãnh đạo y tế các cấp. Khuyến khích, bảo vệ và phát huy vai trò của những cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung. "Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh". Các đồng chí lãnh đạo Bộ phải thực sự là những tấm gương sáng về mọi mặt, từ đó xây dựng đội ngũ cán bộ, thầy thuốc thật sự bản lĩnh, vững vàng về chính trị, tinh thông về chuyên môn, giỏi về nghiệp vụ, hiệu quả trong công tác.

Thủ tướng chỉ rõ, khẩn trương rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách y tế cho cả trước mắt và lâu dài; ưu tiên đầu tư nguồn lực, thời gian nhiều hơn nữa cho hoạt động này. Trước mắt, tập trung sơ kết, đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW, Nghị quyết số 21-NQ/TW khóa XII.

"Bám sát thực tiễn, phát hiện nhanh các vấn đề phát sinh mà cơ chế, chính sách chưa đề cập để đưa ra giải pháp xử lý phù hợp, kịp thời theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý. Phải mạnh dạn làm, cần thì thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, hoàn thiện dần. Tinh thần là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho cấp dưới và các cơ sở y tế, đi đôi với phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao năng lực cán bộ thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực. Bộ Y tế tập trung thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu các cấp, ngành quan tâm động viên, nâng cao chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ y tế, với quan điểm quan điểm "Nghề y là một nghề đặc biệt, cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt"; quan tâm phát triển hệ thống y tế, nhất là y tế cơ sở, y tế dự phòng kết hợp ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ. Tập trung triển khai quyết liệt các biện pháp, xử lý dứt điểm tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế tại các bệnh viện.

Các bộ, ngành, trước hết là Bộ Y tế, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chú trọng chỉ đạo việc sơ kết, tổng kết, đánh giá công tác thi đua, khen thưởng, biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích, đóng góp cho công tác phòng, chống dịch COVID-19. Ai có thành tích, hiệu quả tốt, mang lại sức khỏe, hạnh phúc, ấm no cho Nhân dân, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân thì chúng ta phải khen thưởng, ai vi phạm thì phải xử lý theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Tạo cơ chế đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế đảm bảo nguyên tắc minh bạch, khả thi

Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế rà soát và chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tạo cơ chế đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế đảm bảo nguyên tắc minh bạch, khả thi và tạo sự yên tâm cán bộ thực thi công chức công vụ, tránh tâm lý sợ việc đấu thầu ảnh hưởng đến sức khỏe Nhân dân. 

Nếu vướng mắc cơ chế, Chính phủ sẽ họp liên ngành để tháo gỡ và xử lý để dứt khoát việc này không ảnh hưởng đến việc khám và điều trị.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo thực hiện đổi mới mạnh mẽ tài chính, bảo hiểm y tế. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; nguồn vốn thuộc Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, các nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia. Khẩn trương rà soát các quy định về xã hội hóa, hợp tác công - tư, phát triển y tế tư nhân; tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án đầu tư xây dựng cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và cơ sở 2 Bệnh viện Việt Đức.

"Sớm hoàn thành phương án thực hiện chủ trương tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế; tiếp tục thực hiện lộ trình về tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm Y tế gắn với giảm chi tiền túi của người dân"- Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, ngành, cơ quan tăng cường phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, trước mắt là xử lý các vấn đề cấp bách như mua sắm, đấu thầu, đầu tư, thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, chế độ, chính sách đối với cán bộ, nhân viên ngành Y tế…; đồng thời phối hợp tham gia xây dựng thể chế, chính sách y tế. Đổi mới và nâng cao hiệu quả thông tin truyền thông liên quan tới bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe Nhân dân. Tập trung phát triển công nghiệp dược phục vụ chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Đối với các đề nghị của Bộ Y tế, các địa phương, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế tổng hợp, phối hợp với Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành liên quan giải quyết theo thẩm quyền; những vẫn đề vượt thẩm quyền thì trình Chính phủ và cấp có thẩm quyền xem xét.

Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, hiệp hội, doanh nghiệp trong và ngoài nước, các tổ chức quốc tế và hân dân tiếp tục đồng hành, quan tâm, chia sẻ, ủng hộ ngành y tế, góp phần đưa ngành y tế phát triển nhanh và bền vững, thực hiện ngày càng tốt hơn nhiệm vụ cao cả chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe Nhân dân, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng và Nhân dân ấm no, hạnh phúc.