Bộ Y tế nỗ lực huy động các nguồn lực đầu tư cho y tế cơ sở

Trong văn bản trả lời kiến nghị của cử tri sau kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên mới đây, về vấn đề đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, kinh phí cho y tế cơ sở để đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ban đầu cho nhân dân, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết ngày 05/12/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2348/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tỉnh hình mới, trong đó đã quy định: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bố trí ngân sách địa phương (cả chi đầu tư và chỉ sự nghiệp) cho Đề án, ưu tiên phân bổ kinh phi tử Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình mục tiêu đầu tư phát triển hệ thống y tế địa phương, Chương trình mục tiêu y tế - dân số và huy động các nguồn vốn hợp pháp để thực hiện Đề án. 

Bảo đảm đủ nhân lực, nguồn tài chính cho hoạt động của y tế cơ sở; xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách, chế độ để thu hút bác sỹ về làm việc tại tuyến y tế cơ sở.

Ngày 30/01/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình. 

Chương trình phân bổ gần 14.000 tỷ đồng cho ngành Y tế để đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hoá hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, Trung tâm Kiềm soát bệnh tật tỉnh, nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh của các Viện nghiên cứu, Bệnh viện cấp trung ương gắn với đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực y tế, sản xuất vaccine trong nước, thuốc điều trị COVID-19. 

Bộ Y tế đã tổng hợp nhu cầu của các địa phương, đơn vị và báo cáo cấp có thẩm quyền để thực hiện việc phân bổ nguồn lực của Chương trình. 

Hiện nay, Bộ Y tế đã và đang nỗ lực huy động các nguồn lực đầu tư cho y tế cơ sở, triển khai một số chương trình, dự án lớn nhằm tăng cường đầu tư toàn diện cho tuyến y tế cơ sở trong thời gian tới; Ngày 08/3/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 202/QĐ-TTg về việc giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương của Chương trình phục hổi và phát triển kinh tế - xã hội; triển khai các nguồn lực đầu tư từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025; 

Các dự án đầu tư cho y tế cơ sở nguồn vốn vay của Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB). 

Việc đầu tư đầu tư nâng cấp trang thiết bị y tế cho y tế cơ sở, trước hết thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương theo các chính sách của Đảng, Nhà nước và hướng dẫn của Bộ Y tế.

Liên quan đến y tế cơ sở, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế) Phan Lê Thu Hằng cho biết, chỉ số bao phủ dịch vụ y tế thiết yếu của Việt Nam năm 2020 đạt 70 trên 100 điểm, cao hơn so với mức trung bình của khu vực Đông Nam Á (61 điểm) và của toàn cầu (67 điểm). Việt Nam được quốc tế đánh giá cao trong thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. Có được những thành tựu quan trọng như vậy do có sự đóng góp rất lớn của mạng lưới y tế cơ sở.

Mạng lưới y tế cơ sở phủ rộng khắp toàn quốc, 100% xã phường/thị trấn có trạm y tế xã. Đáng lưu ý, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng nhanh từ 16% (năm 2002) lên 92% (năm 2022). Giai đoạn 2018-2022, tổng số chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại tuyến y tế cơ sở chiếm khoảng 30% tổng chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Cùng đó số lượng dịch vụ ngày càng tăng khám chữa bệnh y học cổ truyền, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, người cao tuổi… Bước đầu quản lý bệnh không lây nhiễm, quản lý sức khỏe người dân tại y tế xã.

Số lượng nhân lực y tế tuyến cơ sở trên 187.000 người, chiếm 40% tổng số nhân lực y tế của cả nước, trong đó nhân lực tuyến huyện là 115.000 người (24,5%), tuyến xã là 72.000 người (15%).