Vi phẫu lấy máu tụ nội sọ kết hợp kẹp phình mạch não cứu bệnh nhân trước ngưỡng cửa tử thần.

Đây là trường hợp của bệnh nhân Trần A D. (52 tuổi), trú xã Húc Động, huyện Bình Liêu. Theo gia đình cho biết, bệnh nhân đột ngột choáng váng, yếu nửa người phải, nói khó nên được gia đình đưa vào TTYT huyện thăm khám, nghi ngờ xuất huyết não nên đã nhanh chóng sơ cứu và lập tức chuyển về Bệnh viện Đa khoa tỉnh xử trí. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng hôn mê, glasgow 12 điểm, liệt nửa người phải. Kết quả chụp cắt lớp vi tính phát hiện ổ xuất huyết lớn bán cầu trái, kích thước khoảng 70x35mm gây đè đẩy đường giữa 8mm. Đồng thời, phát hiện thêm túi phình động mạch não giữa trái, kích thước 5,6x7,1 mm, cổ túi phình 3,3mm.

( Hình ảnh CLVT ổ xuất huyết não và túi phình động mạch não được xử trí sau phẫu thuật.)

Nhận định là ca cấp cứu tối khẩn cấp, bệnh nhân D. xuất huyết nặng nề, chảy máu lan tỏa tràn nhu mô não kèm theo túi phình mạch kích thước lớn, cần phải lựa chọn phương án xử trí để có thể giải quyết được cả hai tổn thương tối ưu nhất. Sau khi hội chẩn đa chuyên khoa Phẫu thuật thần kinh, Chẩn đoán hình ảnh, Gây mê hồi sức và trao đổi với gia đình, các bác sĩ quyết định kết hợp hai phẫu thuật là: Kẹp túi phình động mạch não giữa bằng clip dưới kính vi phẫu và vi phẫu thuật lấy bỏ ổ máu tụ lớn trong cùng cuộc mổ để cứu bệnh nhân đang trong tình cảnh “ngàn cân treo sợi tóc”.

Kíp mổ do các bác sĩ khoa Phẫu thuật Thần kinh – Cột sống phối hợp với khoa Gây mê hồi sức thực hiện. Phẫu thuật viên mở xương sọ, màng cứng và lấy máu khối tụ trong não. Tiếp tục bóc tách bộc lộ toàn bộ túi phình động mạch não giữa bên trái qua khe Sylvius để giảm thiếu tối đa nguy cơ tổn thương vùng não lành, kiểm soát mạch máu, dây thần kinh quan trọng và tiến hành kẹp cổ túi phình bằng clip dưới kính vi phẫu. Kèm theo đó là 1 phẫu thuật vi phẫu lấy bỏ hoàn toàn ổ xuất huyết não và cầm máu điểm chảy máu. Cuộc mổ kéo dài gần 7 tiếng căng thẳng đã diễn ra thành công. Sau 1 tuần theo dõi và điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh táo, sức khỏe ổn định, ăn uống được và đang tập phục hồi chức năng bên nửa người yếu.

( Túi phình mạch não được kẹp bằng clip, ngăn nguy cơ vỡ khối phình mạch.)

Bác sĩ Đinh Văn Triệu, khoa Phẫu thuật Thần kinh Cột sống, Bệnh viện ĐK tỉnh cho biết: “Trường hợp bệnh nhân D. phức tạp do ổ xuất huyết lớn chèn ép gây tổn thương nhu mô não và phát hiện một túi phình động mạch não giữa dọa vỡ nguy hiểm. Trước bệnh cảnh nặng nề như vậy, chúng tôi đã quyết định kết hợp 2 phẫu thuật trong cùng một cuộc mổ. Đây là hướng xử trí tối ưu và khả thi nhất, vừa giải quyết được tình trạng chảy máu não cấp tính, vừa ngăn chặn được nguy cơ vỡ túi phình mạch, giúp người bệnh mau phục hồi, nâng cao hơn chất lượng cuộc sống về sau. Phương pháp này cũng giúp bệnh nhân D. có hoàn cảnh khó khăn tiết kiệm chi phí điều trị hơn so với can thiệp nội mạch. Dù tiên lượng ca mổ khó khăn do vừa phải xử trí ổ xuất huyết kích thước lớn, lại vừa kết hợp thực hiện thêm kỹ thuật khó là kẹp túi phình động mạch não, song với 100% nỗ lực của đội ngũ phẫu thuật viên, bệnh nhân đã phục hồi ngoài mong đợi. Ca phẫu thuật thành công còn nhờ sự phối hợp chặt chẽ của khoa Gây mê hồi sức giúp bệnh nhân ổn định khi trải qua cuộc đại phẫu kéo dài, từ đó phẫu thuật viên yên tâm xử trí tổn thương”.

Cùng với triển khai các kỹ thuật ít xâm lấn như can thiệp nút mạch não bằng coil và đặt stent thay đổi dòng chảy vào túi phình mạch, thì vi phẫu kẹp túi phình mạch não bằng clip luôn được đánh giá phương pháp kinh điển trong điều trị bệnh phình động mạch não, bởi hiệu quả bảo vệ người bệnh lâu dài khỏi nguy cơ xuất huyết. Đây là kỹ thuật cao tuyến trung ương đã được các bác sĩ ngoại thần kinh Bệnh viện Đa khoa tỉnh làm chủ và triển khai với kết quả điều trị khả quan trong thời gian qua.

( Bệnh nhân phục hồi tích cực sau cuộc mổ kết hợp lấy máu tụ nội sọ và kẹp phình mạch não bằng clip.)

Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Thần kinh – Cột sống, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Vi phẫu kẹp túi phình mạch não bằng clip được thực hiện thành công cho bệnh nhân D. đã khẳng định những lợi ích mà kỹ thuật này mang lại. Đây cũng là kỹ thuật khó, chuyên sâu tuyến trung ương, đòi hỏi đội ngũ phẫu thuật viên có năng lực, trình độ tay nghề, để không gây thêm tổn thương vùng não lành trong quá trình bộc lộ và kẹp clip túi phình. Việc chỉ định phẫu thuật kẹp túi phình động mạch não vẫn luôn được cân nhắc tùy từng bệnh cảnh và nhu cầu của người bệnh, nhằm mở rộng cửa sổ điều trị cho những trường hợp dị dạng động mạch não từ thể nhẹ đến nặng, từ đó đem lại hiệu quả điều trị khả quan nhất cho người bệnh”.

Trước tình trạng các bệnh lý sọ não có xu hướng gia tăng như hiện nay, việc triển khai thành công và làm chủ các kỹ thuật cao, chuyên sâu trong lĩnh vực phẫu thuật thần kinh, trong đó có kỹ thuật kẹp túi phình mạch não bằng clip đã mở rộng cơ hội điều trị tối ưu cho người bệnh, qua đó khẳng định trình độ, tay nghề chuyên môn của đội ngũ bác sĩ chuyên ngành phẫu thuật thần kinh sọ não của Bệnh viện Đa khoa tỉnh ngày càng thành thạo, chuyên nghiệp và hoàn thiện hơn, tạo thêm niềm tin, hy vọng sống cho những người không may mắc phải những bệnh lý về thần kinh sọ não nặng nề trên địa bàn có thể được điều trị hiệu quả ngay tại tỉnh nhà, không phải chuyển lên tuyến trung ương./.